Yeni infaz yasasında bayram öncesi sürprizi! Kimler serbest kalacak?

Cezaevlerindeki doluluk alarm veriyor, Adalet Bakanlığı düğmeye bastı. Kurban Bayramı öncesi Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması planlanan yeni infaz yasasıyla birlikte 45 ila 50 bin hükümlüye tahliye yolu açılıyor. 31 Temmuz 2023 öncesi suç işleyenler için “erken özgürlük” kapısı aralanıyor.

Yeni düzenleme ile özellikle yaşlı, hasta, hamile veya engelli mahkûmlar için de özel infaz şartları devreye giriyor. Hükümet, bir yandan cezaevi yoğunluğunu azaltmayı, diğer yandan hükümlülerin topluma yeniden kazandırılmasını amaçlıyor.

Erken Açık Cezaevi Hakkı Genişletiliyor

İnfaz paketine göre, 31 Temmuz 2023’e kadar işlenen suçlar için kapalı cezaevlerinde bulunan hükümlüler üç yıl önceden açık cezaevine geçebilecek. Hâlihazırda açık cezaevinde bulunanlar ise doğrudan denetimli serbestlikten yararlanarak tahliye edilebilecek.

Ancak tahliyeler otomatik olmayacak. Gözlem kurulları, hükümlülerin iyi hal, pişmanlık, sosyal faaliyetlere katılım gibi kriterleri karşılayıp karşılamadığına göre karar verecek.

Hasta, Hamile, Yaşlı Mahkûmlar İçin Özel Hükümler

Yeni infaz paketinin en dikkat çeken maddelerinden biri de özel gruplara yönelik esneklikler. Hamile kadınlar ve küçük çocuğu olan anneler, cezalarının 5 yılını evde infaz edebilecek. Ayrıca, ciddi sağlık sorunları bulunan yaşlı, hasta ya da engelli hükümlüler için adli tıp raporu doğrultusunda 8 ila 10 yıla kadar dışarıda infaz imkânı getirilecek.

Bu sayede cezaevi koşullarında yaşamını sürdüremeyen bireyler, insan onuruna yakışır bir biçimde ceza sürecini tamamlayabilecek.

Örgüt Adına Suç İşleyenlerle İlgili Belirsizlik Sürüyor

Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği “örgüt adına suç işlemek” düzenlemesi sonrasında, bu konudaki yasal boşluk henüz doldurulmadı. AK Parti kaynakları, yeni bir tanımın da iptal riski taşıması nedeniyle bu alanda herhangi bir düzenleme yapılmayabileceği görüşünde. Dolayısıyla, bu kişilere yönelik infaz rejimi belirsizliğini koruyor.

Cezaevlerinde Kapasite 410 Bini Aştı

2024 yılı sonu itibarıyla Türkiye genelindeki cezaevlerinde kapasitenin 410 bini geçtiği bildirildi. Yeni infaz düzenlemesiyle hem bu yoğunluğun düşürülmesi hem de toplumsal güvenlikten ödün vermeden adalet sisteminde daha esnek ve insan odaklı bir yaklaşım benimsenmesi hedefleniyor.

Özetle:

• Kimleri kapsıyor? 31 Temmuz 2023’ten önce suç işleyen hükümlüler
• Kaç kişi tahliye olabilir? 45-50 bin arası
• Nasıl? Gözlem kurulu onayıyla, iyi hâlli olanlar denetimli serbestlikten yararlanacak
• Özel gruplar? Hamile, çocuklu kadınlar, yaşlı, hasta, engelliler için evde infaz imkânı
• Ne zaman çıkabilir? Bayram öncesi Meclis’ten geçmesi bekleniyor